روستای سرآب بیز

روستای سرآب بیز


                                                                                                                                                 

کودتا یا انقلاب سیاسی در ادبیات سیاسی شگردی نظامی با ماهیتی سیاسی و کوششی از سوی یک ائتلاف سیاسی غیرقانونی برای براندازی رهبران حکومت موجود است که از طریق خشونت یا تهدید به انجام آن؛ و از درون هیأت حاکمه انجام می‌گیرد. این خشونت معمولاً محدود و ناگهانی است و از سوی عده‌ای اندک (برخلاف انقلاب که از سوی بیشتر مردم انجام می‏‏گیرد) به کار بسته می‌شود. عاملان کودتا در غالب زمان ها؛ کنترل نیروهای نظامی را در اختیار دارند.یک کودتا برخلاف انقلاب ها و حتا جنبش های مدنی مدرن، به ندرت بر سیاست‌های بنیادین اقتصادی و اجتماعی یک کشور تاثیر می‌گذارد. در دو سده اخیر کشورهای زیادی در آسیا، قاره آفریقا و آمریکای لاتین کودتا را تجربه کرده‌اند.                                       
واژه «کودتا»، به فرانسوی: coup d'état، از زبان فرانسوی وارد زبان فارسی شده‏‏ است؛ و به معنی «ضربه ناگهانی به دولت» است. این عبارت در زبان‌های دیگر نیز به‌کار می‌رود. واژه ی«پوچ» در زبان آلمانی با رسم الخط Putsch،‏ وگویش سویسی به معنای ضربه ضربه نیز همین معنی را دارد و گاه به کار رفته‌است. 
بسیاری از کودتا ها با سرنخ های بیرونی و تلاش های بیگانگان برای کنترل سیاسی کشور هدف آن ها روبرو است . من مایلم که چنین کودتاهایی را با تلفیق با کلمه ی "برون"، با دانشواژه ی جعلی "کودتای برونی"، با بیان اختصاری "کودبتا"، "EXTERNAL COUP" بنامم.                                                                                           
کارکشته ترین کودبتاکنندگان در دو سازمان جاسوسی سیا و ام. ای سیکس در کشورهای آمریکا و انگلستان مورد پروا قرار گرفته اند.                                                                                                                    
سازمان پلیسی آمریکا موسوم به (FBI) (Federal Building Investigation) اولین سازمان امنیتی بود که پس از جنگ جهانی اول و در سال 1301 شمسی در زمان ریاست جمهوری هاردینگ تشکیل شد، در کنار وظایف پلیسی، مأموریت‌های ضد جاسوسی نیز بر عهده پلیس فدرال (FBI) بود، بنابراین سازمان اطلاعاتی خارجی تا جنگ جهانی دوم در آمریکا وجود نداشت.

پس از اتفاقاتی که در جنگ جهانی دوم رخ داد نیاز به سازمان جاسوسی برای دولت آمریکا را ضروری تر می نمود. بنابراین به دستور روزولت رئیس جمهور وقت، اولین تشکیلات اطلاعاتی آمریکا با ماموریت امنیتی برون مرزی به نام اداره خدمات نظامی (SOS) (The Office Strategic Service) تأسیس شد.                                                                 
اداره خدمات نظامی (SOS) در چند سال عمر کوتاه خود موفقیت‌های بزرگی کسب کرد و توانست در تشکیلات دولتی و اطلاعاتی روسیه و آلمان نفوذ کند، با وجود تمامی دستاوردها، اداره خدمات نظامی (SOS) تنها دو سال پس از راه اندازی در پایان جنگ به دستور ترومن رئیس جمهور وقت آمریکا منحل شد، دلیل انحلال اداره مذکور در ظاهر به سبب این بود که مأموریت آن جمع آوری اطلاعات نظامی است پس در دوران صلح نمی‌تواند مفید واقع شود.                       
در سال 1936 میلادی مصادف با 1325 شمسی سازمان اطلاعاتی تحت عنوان گروه کارآگاهی مرکزی (CIG) (Central Intelligent Group) راه اندازی شد که در 26 جولای 1947 ترومن رئیس جمهوری وقت آمریکا با امضای مصوبه امنیت ملی، تغییرات زیادی را در این تشکیلات بوجود آورد و بسیاری از شعبه‌ها و بخش‌ها با هم ادغام و یا منحل شدند و سازمان جدید به نام آژانس تحقیقات مرکزی (CIA) ( Central Intellgence Agency) کار خود را آغاز کرد.                         
به باور بسیاری از نویسندگان چپ و نگرش های ضد آمریکایی و مستند قراردادن داده های دریافتی از درزهای اطلاعاتی؛ سیا" در دوران جنگ سرد؛ از طریق گروه های متعلق به خود و با استفاده از بینادهای سرشناسی مثل "بنیاد فورد"، و " بنیاد راکفلر" و بعد " بنیاد هریتاژ" و " بنیاد موقوفات ملی برای دموکراسی" (NED) در سامانه‌ها ی فرهنگی کشورهای مختلف جهان نفوذ کرده و در مواقع گوناگون سازمان‌دهی کنفرانس های فرهنگی و نمایش‌گاه های هنری و کنسرت های با شکوه را به عهده می‌گرفته است. مضافاً " سیا" آثار نویسنده‌گان و شاعرانی را که خط و سیاست جهانی واشنگتن را تصدیق و یا مورد توجیه قرار می‌دادند، منتشر می‌ساخت و در مواقع متعددی در گسترش هنرهای انتزاعی (آبستره) در رودر روئی با آثار هنری و ادبی که دارای محتوای ضد نظام جهانی سرمایه و یا پیام اجتماعی بودند، نقش اساسی بازی می‌کرد. " سیا " در دوره‌ی " جنگ سرد" قدیم به خیلی از روشن‌فکران در کشورهای مختلف جهان، منجمله در خود آمریکا، کمک مالی می‌کرد. بعضی از این روشن‌فکران به طور مستقیم و آگاهانه از "سیا" حقوق دریافت می‌کردند و بخش مهم دیگری نیز که به طور" غیر مستیم" حقوق بگیر بودند، بعداً ادعا کردند که هیچ وقت آگاهی نداشتند که در تهیه و اجرای پروژه های فرهنگی " سیا" دست داشته اند. البته خیلی از روشن‌فکران و هنرمندان ضد نظام جهانی سرمایه موفق شده بودند که به هویت این روشنفکران سیاسی و" امنیتی" حقوق بگیر در آن دوره آگاهی یابند و لذا در برخورد با آنها احتیاط لازمه را به‌جا می آوردند. ولی آن‌چه که در این‌جا شایان توجه است این‌است که در آن دوره بودند روشن‌فکران و استادان حقوق بگیری که سالها با معرفی و جا زدن خود به عنوان سمپات و حامی جنبش های صلح خواهی، استقلال خواهی و ضد امپریالیستی نه تنها موفق شدند که با مهارت هویت خود را از انظار و توجه روشن‌فکران ضد نظام جهانی پنهان نگهدارند، بلکه با توسل به ترفندهای جاسوسی موفق شدند که در میان فعالین سیاسی چپ ، ملی گرا و دموکرات مقام و منزلتی کسب کنند و به محفل ها و دوره ها و جرگه های آنان نفوذ کنند. در این‌جا در ارتباط با ایران باید از دو نفر محقق و روشن‌فکر - دکتر دانلد ویلبرو دکتر ریچارد کاتم - نام برد. این دو روشن‌فکر که در سالهای مبارزاتی ملی شدن صنعت نفت و در دوره ٢٧ ماهه‌ی حکومت ملی دکتر مصدق در ایران زنده‌گی می کردند.، به‌قدری با مهارت و هوشیاری به حمایت خود از خواسته های استقلال طلبانه و دموکراتیک مردم ایران تظاهر می کردند که تعداد قابل توجهی از روشن‌فکران آنها را به محافل سیاسی خود دعوت کرده آنها را ازتبار هاوارد باسکرویل محسوب می‌داشتند. غافل از این‌که این دو محقق و استاد دانش‌گاه در آن سالهای پر تلاطم، به‌طور مستقیم برای سازمان " سیا" کار می‌کردند. دونالد ویلبر که چندین سال در دانش‌گاه تهران تدریس می کرد و مورد اعتماد دانشجویان خود بود، با ماموران عالیرتبه نظامی و سیاسی " سیا " که در نیمه‌ی دوم سال ١٣٣١ (بعد از پیروزی قیام تاریخی سی تیر ١٣٣١) و در نیمه‌ی اول سال ١٣٣٢ ( بعد از قتل محمود افشار طوس ، رئیس شهربانی وفادار دولت ملی ) خود را برای اجرای ماموریت ایجکس ( کودتای بیست و هشت مرداد ١٣٣٢) آماده می‌کردند، تماس مستقیم و دائمی داشت. بعد از پیروزی موفقییت آمیز کودتای ٢٨ مرداد ، ویلبر نتیجه گیری و جمع بندیهای این ماموریت را در یک کتاب به عنوان یک رهنمود به رشته تحریردرآورد. این کتاب به عنوان یک رهنما سالها مورد استفاده‌ی کودتاچیان در اکناف جهان به‌ویژه در کشورهای آسیا و آفریقا و آمریکای لاتین قرار گرفت.       
بر این باورم که فعالیت های علمی، فرهنگی و امثال این؛ در مقام دفاع از اندیشه و جنبش سرمایه داری جهانی و گسترش آن از سوی آمریکا؛ تا حدودی قابل توجیه به نظر می رسد؛.اما، این زمانی غیر قانونی و توجیه ناپذیر است که از این فعالیت ها در راستای ایجاد یک کودتای نظامی به رهبری عوامل بیرونی برای فروپاشیدگی درونی استفاده شود. همان چیزی که باید آن را کودبتا نامید.                                                                                                                 
جدای از اتهامات وارد به امریکا در ارتباط با کودتا در کشورهای آمریکای لاتین؛ مانند هندوراس و شیلی در دهه های گذشته، و کودتاهایی چون کودتای 28 مرداد و نوژه در پس و پیش از انقلاب در ایران، امروز انگشت اتهام به سمت ایالات متحده امریکا در ارتباط با کودبتای نرم در مصر، و کودبتای خشونت بار مدنی در سوریه؛ متوجه این کشور می نماید.               
چندی پیش بود که ماجرای اسنودن و تحرکات امریکا در این زمینه مورد تعمق قرار گرفت و به عنوان نمونه خبرگزاری رسمی اسپانیا،افه، با مخابره خبر نشست سران بازار مشترک آمریکای لاتین، ‌ضمن اشاره به سایه افشاگری های اسنودن در تصمیم های سران این اتحادیه نوشت:‌ سران بازار مشترک کشورهای آمریکای جنوبی، در بیانیه ارایه شده در این نشست، ضمن اعلام مخالفت خود با هر گونه فعالیتی که بتواند قدرت دولت‌ها و اجرای حق اعطای پناهندگی را تضعیف کند، از حق اعطای پناهندگی به ادوارد اسنودن پیمانکار آمریکایی افشا کننده برنامه‌های جاسوسی آمریکا از سوی ونزوئلا، بولیوی و نیکاراگوئه حمایت کردند.                                                                                                               
اسنودن، کارمند سابق سازمان سیا، دو برنامه فوق جاسوسی دولت آمریکا را فاش کرد. این دو برنامه که مجری آن سازمان امنیت ملی آمریکا و دفتر تحقیقات فدرال FBI بودند، میلیون‌ها مکالمه تلفنی در آمریکا و اروپا و اطلاعات اینترنتی صدها شرکت اصلی اینترنتی نظیر فیس بوک،گوگل، اپل و مایکروسافت را استراق سمع می‌کردند.
سیا به عنوان یک تشکیلات تعریف شده در حوزهی سیاست خارجی آمریکا؛پا به پای سیاست‌های جهان گرایانه و هژمونی خواهانه ی آمریکا رشد کرد. بی شک در تمامی عملیات‌های آمریکا در چند دهه اخیر می‌توان ردپای سیا را کشف کرد به طوری که سرنخ بسیاری از روندها و رویدادهای ساسی - امنیتی را می توان به سازمان اطلاعاتی آمریکا (CIA) منتهی دانست.        
از مهم ترین اتهامات سازمان سیا طی دهه‌های گذشته می‌توان به عملیات‌های نافرجام در ترور "فیدل‌کاسترو" و ترور "چه گوآرا"،مسموم سازی"یاسر عرفات"، "عبدالعزیز حکیم"، و ابتلای بسیاری از رهبران ضد امریکایی کشورهای مختلف به ویژه در آمریکای لاتین به سرطان از جمله "چاوز"، "فرناندو لوگو"، "دیلما روسف"، "لولا داسیلوا" و "کریستینا کرچنر" اشاره کرد. همچنین قتل "پاتریس لومومبا" رهبر کشور کنگو در سال ١٩۶٠ و ترور "سالوادور آلنده" رئیس جمهور سوسیالیست شیلی در جریان کودتای ١١ سپتامبر ١٩٧٣ اشاره کرد.
انتشار اسناد جدیدی در ارتباط با کودتای 28 مرداد در ایران که با پشتوانه ی کودبتای 25 مرداد آمریکایی ها به سرنگونی دولت ملی مرحوم مصدق منجر شد بار دیگر موجی جهانی را برای بررسی مجدد نقش آمریکا در کودتاهای بزرگ کشورهای مخالف با سیاست های این کشور را برانگیخته است. امید می رود این بررسی ها نه در پی شعارسازی های سیاسی؛ بلکه به دنبالِ شعورآفرینی های مدنی، برای ساختن آینده ای بهتر برای اسقرار صلح و امنیت جهانی باشد.

 

آمریکا و کودتا در کشورهای جهان

توضیحات

سال وقوع

محل کودتا

ردیف

انقلاب حزب بلشویک روسیه در سال 1917 با مخالفت آشکار دولت «وودرو ویلسون»، رئیس جمهور وقت آمریکا روبرو شد. در سال 1918، نیروهای متحدین از جمله آمریکا به روسیه لشکرکشی نظامی کردند.

1918

روسیه

1

در سال 1949 آمریکا با فتنه‌انگیزی در یونان جنگ داخلی این کشور را به راه انداخت که 154 هزار نفر کشته، 40 هزار نفر بازداشت و زندانی و 6 هزار نفر به موجب احکام نظامی صادره توسط دادگاه نظامی یونان اعدام شدند.

«ماکویگ»، سفیر وقت آمریکا در آتن اعتراف کرد که تمام اقدامات تأدیبی و تکنیکی اتخاذ شده و به اجرا گذاشته شده توسط حکومت نظامی یونان طی سال‌های 1949 –1947 توسط نظارت مستقیم و برنامه‌ریزی دقیق کاخ سفید صورت گرفته بود.

1949

یونان

2

در 3 مارس 1949 آژانس اطلاعات و جاسوسی آمریکا (سیا) کوتایی نظامی را در سوریه و به فرماندهی "حسنی الزعیم" به اجرا می‌گذارد که برنامه این انقلاب تماماً و کاملاً در سفارت آمریکا در دمشق ریخته شده بود.

در 14 آگوست 1949 شماری از افسران سوریه به دستور سفارت آمریکا در دمشق و در حالی‌که توسط این سفارت هدایت می‌شدند، اقدام به محاصره خانه «حسنی الزعیم» کردند که خود کودتای آمریکا را رهبری کرده بود، و پس از اینکه الزعیم حاضر نشد به دستورات آن‌ها تن دهد، او را به قتل رساندند.

1949

سوریه

3

در 10 مارس 1952 آمریکا اقدام به حمایت از ژنرال «باتیستا» کرده و او را به کودتا در کوبا تشویق کردند و پس از اینکه باتیستا قدرت را در کشور به دست گرفت، دیکتاتوری وابسته به آمریکای خود را در این کشور به اجرا گذاشت.

1952

کوبا

4

در 19 آگوست 1953 سازمان سیا کودتایی را علیه دولت «مصدق» به راه می‌اندازد که به کودتای «28 مرداد» در ایران معروف است. طراح و برنامه‌ریز این کودتای آمریکایی کسی نبود جز «کیم روزولت»، نوه «تئودور روزولت» که طی سال‌های 1901 تا 1909 میلادی ریاست جمهوری آمریکا را برعهده داشت.

1953

ایران

5

بین سالهای 1949 تا 1953 دولت آمریکا و بریتانیا در اقدامی مشترک دولت قانونی آلبانی که کوچک‌ترین و شکننده‌ترین دولت کمونیستی در اروپای شرقی بود را ساقط کردند.

1953

آلبانی

6

سازمان سیا از براندازی دولت گواتمالا که با رأی مردم انتخاب شده بود حمایت کرد. «جاکوبو آربنز» رئیس جمهور گواتمالا، با رأی مردمی به منصب قدرت نشسته بود. سازمان سیا در چند عملیات پنهانی که علیه وی و دولتش انجام داد، موفق به سرنگونی دولت وی نشد اما ناگهان ارتش کشورش علیه او برگشت و او به سادگی از قدرت کنار زده شد.

بعد از آنکه حکومت جدید زمین‌های متعلق به شرکت آمریکایی را ملی اعلام کرد، سیا اقدام به هدایت حمله مخالفان در تبعدید کرد؛ بمب افکن ها در نیکاراگوئه مستقر شدند. در 27 ژوئن 1954 پس از اینکه جنگنده بمب افکن‌های نیروی هوایی آمریکا اقدام به بمباران پایتخت گواتمالا و مناطق اطراف آن به واسطه جنکنده‌های «ب –26» می‌کنند،‌ کودتایی نظامی را در این کشور انجام می‌دهند. سفیر آمریکا فهرست چندین نفر از افرادی که طبق سیاست‌های آمریکا می‌بایست اعدام می‌شدند را تهیه کرد و سرانجام با حمایت مستقیم ریگان، آرمز به عنوان رئیس جمهور گواتمالا منصوب شد. این امر منجر به شکل گیری جنگ داخلی در این کشور شد که نزدیک به 200 هزار کشته در پی داشته است.

1954

گواتمالا

7

-

1957

تایلند

8

بین سال‌های 1958 تا 1960 سیا حداقل مهندسی و طراحی سه کودتا را برای دور نگه داشتن گروه‌های چپ گرا از قدرت را بر عهده داشت. سیا حامی رهبر دست راستی و سرکرده باند مواد مخدر در لائوس ژنرال «فومی نوساوان» بود. نوساوان دلال مواد مخدر میان برمه، لائوس و ویتنام بود و آمریکا نیز از انحصار انتقال مواد مخدر توسط این شخص حمایت می‌کرد. در سال 1962 سیا با گرد آوری 30 هزار نفر از شبه نظامیان تحت فرمان خود در تایلند، کره، ویتنام و فلیپین علیه گروه‌های چپ در لائوس وارد نبرد شد که درنهایت پس از آشکار شدن ضعف آمریکا در مقابل لائوسی‌هایی چپ گرا، این کشوراقدام به تخلیه دو میلیون تن بمب بر سر مردم بی گناه لائوس کرد.

1958

لائوس

9

در 15 جولای 1958 لبنان عملاً به واسطه ناوگان ششم نیروی دریایی آمریکا به اشغال نظامی این کشور در می‌آید تا کاخ سفید رسماً حمایت خود از "کمیل شمعون" را به دنبال انقلاب عراق که روز پیش از آن در این کشور (عراق) روی داده بود، اعلام کند.

1958

لبنان

10

در 1958 پس از اینکه پادشاهی تحت حمایت بریتانیا در عراق توسط «عبدل قاسم» فروپاشید سیا جوان 22 ساله ای را مأمور کرد که این رئیس جمهور جدید را ترور کند. صدام حسین جوان 22 ساله ای که مأموریت چنین اقدامی را داشت با حمایت مالی آمریکا به بیروت و قاهره سفر کند و در آنجا تبدیل به یکی از نیروهای اطلاعاتی مصر شد.

1958

عراق

11

سازمان سیا با اقدامات آیزنهاور و کندی تبعیدی‌ها و پناهندگان ضدکمونیست کوبایی را آموزش داد و تلاش کرد دولت فیدل کاسترو را سرنگون کند. بزرگ‌ترین و پیچیده‌ترین این تلاش‌ها عملیاتی بود که در سطح کاخ سفید انجام و به «عملیات خلیج خوک‌ها» مشهور شد.

1959

کوبا

12

در سال 1960 هنگامی که پاتریس لومومبا که با مبارزات ضد استعماری‌اش راه را برای استقلال کنگو از بلژیک فراهم کرده بود، برای حل پاره‌ای از بحران‌های داخلی از شوروی طلب کمک نظامی کرد باعث شد دولت آیزنهاور و آمریکا عصبانی شوند. رئیس وقت سازمان سیا در آن زمان هشدار داد کنگو نیز در تلاش است تا به حکومتی کمونیستی تبدیل شود و باید دست به کار شد تا از پدید آمدن کوبایی دیگر جلوگیری شود. آیزنهاور به سازمان سیا اجازه داد تا با ریختن سم در غذا یا خمیردندان وی او را ترور کند. سازمان سیا نتوانست او را ترور کند اما استعمارگر سابق کنگو یعنی بلژیک را یاری داد تا لومومبا را عزل و او را مجبور به فرار کند.

1960

کنگو

13

 

1960

ترکیه

14

 

1961

اکوادر

15

 

1961

ویتنام جنوبی

16

سازمان سیا از براندازی «رافائل تروخیو»، دیکتاتور جمهوری دومینیکن حمایت می‌کرد و سرانجام وی را کشت.

1963

جمهوری دومینیکن

17

امریکا بطور غیر مستقیم و با همکاری سربازان بلژیکی در امور کنگو مداخله کرد و با کمک عوامل داخلی چون (موسی چومبه)، رئیس جمهور کنگو (پاتریس لومومبا) را به قتل رسانده و دولت کنگو را سرنگون کردند.

1963

کنگو

18

در فوریه سال 1960، آمریکا کودتایی علیه دولت عراق طراحی کرد که «عبدالکریم قاسم» رئیس جمهور آن بود و دو سال قبل پادشاهی غرب‌گرای عراق را سرنگون کرده بود، طراحی کرد. دولت عراق از گسترش نفوذ حزب کمونیسم عراقی در زمان ریاست جمهوری وی نگران بود. خارج شدن عبدالکریم قاسم از پیمان «سنتو» و خرید اسلحه از شوروی اقداماتی بود که آمریکا و سیا را به براندازی حکومت وی ترغیب کرد. این کودتا سرانجام در سال 1963 موفق شد.

1963

عراق

19

 

1963

ویتنام جنوبی

20

آمریکا رئیس جمهور برزیل، «گولارت» که با رأی مردم روی کار آمده بود را در مارس 1964 سرنگون کرد. در 1964 ژانرال «کاستلو برانسو» توانست با کمک و حمایت ایالات متحده آمریکا کودتایی را بر پا کند که در نتیجه آن بیست سال حکومت ظالمانه بر این کشور حاکم شد.

1964

برزیل

21

 

1964

بولیوی

22

در این سال سازمان اطلاعات و جاسوسی آمریکا – سیا کودتایی نظامی به رهبری «سوهارتو» علیه «سوکارنو»، رئیس جمهور وقت اندونزی تدارک دیده و به اجرا می‌گذارد؛ سوکارنو اندونزی را ابتدا از چنگ ژاپنی‌ها و سپس هلندی‌ها رهانیده و آزاد کرده بود. به دنبال اجرای این کودتای بیش از یک میلیون شهروند اندونزیایی قربانی شدند. نقش آمریکا در کودتای 1965 ژنرال «سوهارتو» در اندونزی در ابتدا مخفی ماند، علی‌رغم این‌که سوهارتو هم تقریباً به اندازه مردم عراق از مردم اندونزی کشت. بعد از پایان ماجرا بود که مقامات آمریکا برای شریک شدن در افتخار این کودتا نقش خود را در کمپین قتل‌عام سوهارتو آشکار کردند.

1965

اندونزی

23

پاتریس لومومبا رهبر جنبش ملی این کشور که نبرد مردم این کشور را برای دستیابی به استقلال را رهبری کرد، در سال 1960 اولین نخست وزیر منتخب مردم این کشور شد. اما او طی کودتای آمریکایی «جوزف موبوتو» از قدرت خلع شد. موبوتو با انحلال انتخابات در سال 1965 خود را به عنوان رئیس جمهور زئیر اعلام کرد و برای مدت 30 سال دیکتاتور مآبانه در این کشور حمکرانی کرد.

1965

زئیر

24

کودتا شکست خورد

1966

عراق

25

در 21 آوریل سال 1967، دولت مردمی یونان که عده‌ای گمان داشتد راه کمونیسم پیش گرفته بود، سرنگون شد. بعضی شواهد به نقش داشتن آمریکا در این کودتا گواهی می‌دهند؛ با این وجود، عده‌ای نقش آمریکا را انکار می‌کنند. نخست وزیر لیبرال یونان «گئورگیس پانادورئه» در کودتای آمریکایی سال 1967 از حکومت ساقط شد. پس از او فرزندش به عنوان اولین رئیس جمهور سوسیالیست یونان در 1981 به مسند قدرت تکیه زد.

1967

یونان

26

 

1968

پاناما

27

در دهه 1950 تا 1960 چهره ضد امپریالیستی به نام «کوام نکرومه» که در دوران استعمار بریتانیا نخست وزیر بود با کسب استقلال از انگلیس به عنوان رئیس جمهور غنا برگزیده شد. او در سال 1965 کتاب «استعمارنو: آخرین مرحله از امپریالیسم» را نوشت و در سال 1969 طی یک کودتای آمریکایی سرنگون شد. هر چند دولت آمریکا دخالت در این کودتا رانفی می‌کند اما بعدها یکی از جراید انگلیس افشا کرد که 40 نفر از افسران سیا به توزیع اسلحه و حمایت از مخالفان مخفی نکرومه کردند که درنهایت نیز با موفقیت این عملیات دولت آمریکا از آن‌ها تقدیر کرد.

1969

غنا

28

زمانی که نیکسون دستور به بمباران پنهانی و غیر قانونی کامبوج در سال 1969 داد، هواپیماهای این کشور به گونه ای عمل کردند که هیچ ردپایی از جنایت‌های آمریکا در این کشور باقی نماند. طی این عملیات‌ها نیم میلیون نفر از مردم کامبوج بر اثر پرتاب موشک‌هایی که عدد آن‌ها بیش از تعداد بمب‌های فروریخته شده بر سر مردم آلمان و ژاپن در جنگ جهانی دوم بود کشته شدند. زمانی که «کومر راگ» در سال 1973 قدرت را به دست گرفت و حداقل دو میلیون نفر از مردم خود را کشت، در نهایت توسط ارتش ویتنام مجبور به ترک کشور شد. اما ایالات متحده از طریق سفارت خویش در بانکوک به حمایت‌های همه جانبه از راگ و سربازانش کرد.

1970

کامبوج

29

 

1971

ترکیه

30

در سال 1971، امریکا از کودتای بولیوی حمایت و آنرا رهبری کرد.

1971

بولیوی

31

دولت کندی تیمی متشکل از 100 مأمور سیا و وزارت خارجه را به شیلی فرستاد تا در انتخابات سال 1964 نتیجه را عوض کند. کمپین «ترس سرخ» با تصاویر تیرباران افراد و تانک‌های شوروی برای ترساندن زنان، تولید برنامه‌های رادیویی توسط سیا، پخش اخبار ساختگی، و موارد مشابه همه در همین راستا بود، و در نهایت «ادواردو فری» با رأی اکثریت زنان انتخابات 1964 را از آلنده برد. اما علی‌رغم همه کمپین‌های آمریکا، آلنده در سال 1970 علی‌رغم تحریم‌های اقتصادی و کمپین بی‌ثبات‌سازی آمریکا دوباره در انتخابات پیروز شد. دفتر زندگی آلنده در نهایت به دست ارتش ژنرال «پینوشه» با حمایت سیا و ارتش آمریکا بسته شد. در 11 سپتامبر 1973 سازمان اطلاعات و جاسوسی آمریکا کودتایی علیه «سالوادور آلنده»، رئیس جمهور وقت شیلی به اجرا می‌گذارد که در نتیجه آن نه تنها آلنده کشته می‌شود که این کودتا اعدام 30 هزار نفر و بازداشت و زندانی شدن 100 هزار نفر را در شیلی به دنبال دارد. در 8 سپتامبر 1974 «ویلیام کولب»، مدیر وقت سازمان اطلاعات و جاسوسی امریکا – سیا از نقش اساسی این سازمان جاسوسی جهت از پیش‌رو برداشتن سالوادور آلنده، رئیس جمهور وقت شیلی پرده برداشت و یادآوری کرد که دولت نیکسون طی سال‌های 1970 تا 1973 بیش از 8 میلیون دلار را به فعالیت‌های سازمان سیا در شیلی اختصاص داده بود تا موانعی برسر راه دولت آلنده و فعالیتش در این کشور ایجاد کند.

1973

شیلی

32

امریکا با اجرای کودتای نظامی در اروگوئه، دولت این کشور را سرنگون کرد.

1973

اروگوئه

33

دولت دموکراتیک آرژانیتین با کودتای نظامی سازمان سیا در 24 مارس 1976 سرنگون شد. بر اساس اسناد طبقه بندی نشده آمریکا در سال 2003، در اکتبر سال 1976 بین وزرای خارجه آمریکا و آرژانتین یعنی «هنری کسینجر» و «گوزیتی» بلافاصله پس از اینکه دولت نظامی و کودتا در این کشور به قدرت رسید گفتگوهای صورت گرفته است. در این سخنان به صراحت کسینجر از دولت کودتا حمایت کرده و بر جنگ نا عادلانه ای که در آن 30 هزار نفر که اکثر آن‌ها جوان بوده‌اند کشته شده و 400 کودک نیز به سرقت رفتند صحه گذاشته است.

1976

آرژانتین

34

 

1977

پاکستان

35

پاول هنز، از مدیران ارشد سازمان سیا به انجام کودتایی در ترکیه در سال 1980 اعتراف کرد.

1980

ترکیه

36

در سال 1980، امریکا در کره جنوبی کودتای نظامی کرد.

1980

کره جنوبی

37

در 26 نوامبر 1981 سازمان اطلاعات و جاسوسی آمریکا – سیا با مشارکت سازمان اطلاعات و جاسوسی آمریکا آفریقای جنوبی (DONC) که توسط سیا حمایت مالی می‌شود، مزدوران خود را در قالب تیم راگبی راهی جزایر سیشیل می‌کند و این تیم در آنجا مأموریت داشت دست به کودتای نظامی بزند.

1981

جزایر سیسیل

38

در 7 ژوئن 1982 دولت آمریکا موفق می‌شود، دست نشانده خود "حسین حبری" را پس از هزینه کردن بیش از 10 میلیارد دلار و دست زدن به قتل‌عام‌ها و کشتارهای گسترده در چاد به قدرت برساند.

1982

چاد

39

در 25 اکتبر 1983 نظامیان آمریکایی به کشور "گرانادا" حمله کردند که کوچک‌ترین کشور جهان به شمار می‌آید. نظامیان آمریکایی با وحشی‌گری تمام به این کشور کوچک حمله و ساکنان آن را که به دفاع از کشورشان برخاسته بودند، قتل عام کردند. دستاویز آمریکا برای این حمله و این همه قتل و کشتار در معرض خظر قرار گرفتن دانشجویان آمریکایی مقیم این کشور بود. این کشور در آن زمان درگیرانقلاب مردمی بود. علت این حمله جلوگیری از قدرت یافتن حکومت طرفدار شوروی و کوبا در گرانادا بود.

1983

گرنادا

40

 

1984

گینه

41

 

1987

بورکینافاسو

42

در 20 سپتامبر 1989 نظامیان آمریکایی کشور پاناما را به دستور «جرج بوش»، رئیس جمهور وقت آمریکا به اشغال خود در آوردند تا ژنرال «مانوئل نوریگا»، رهبر وقت پاناما را بازداشت و در آمریکا محاکمه کنند. در این اشغال، بیش از دو هزار نفر کشته شدند.

1989

پاناما

43

 

1989

پاراگوئه

44

جت‌های آمریکایی پوشش هوایی به سود حکومت در برابر کودتاتشکیل دادند

دولت آمریکا نقش مهمی در وارد آوردن فشار بر «فردیناند ماکروس»، رئیس جمهور وقت فیلیپین برای کناره‌گیری از قدرت داشت؛ دولت آمریکا پیش از این برای دهه‌ها از فردیناند مارکوس حمایت کرده بود.

1990

فیلیپین

45

سازمان سیا بین سالهای 1981 تا 1990 قصد براندازی دولت «ساندینیستا» در نیکاراگوئه را داشت.

1991

نیکاراگوئه

46

جنگ داخلی که در دهه 1980 در این کشور به وقوع پیوست، قیام مردمی علیه حکومتی بود که با نهایت سنگدلی و قساوت علیه مردم ظلم می‌کرد. در این جنگ داخلی نزدیک به 70 هزار نفر از مردم السالوادور کشته وهزاران نفر نیز ناپدید شدند. کمیته حقیقت یاب سازمان ملل پس از جنگ تشکیل شد و به این نتیجه رسید که 95% از کشته شدگان توسط دولت و تنها 5% توسط شبه نظامیان کشته شده‌اند. نیروهای نظامی دولت که مسئول این کشتار بودند به طور کامل از سوی سیا تأسیس، آموزش و مجهز و هدایت شدند.

1990

السالوادور

47

بیش از 200 سال بعد از شورش بردگان که منجر به شکل گیری ملت هائیتی شد و بر نظامیان ناپلئون غلبه کردند مردم زجر کشیده این کشور درنهایت توانستند در یک انتخابات یک حکومت دموکراتیک واقعی را تحت رهبری «جین برتراند آرستید» در سال 1991 بر سر کار بیاورند. اما حکومت آرستید تنها پس از 8 ماه دوام، در یک کودتای نظامی مورد حمایت آمریکا سرنگون شد. هر چند دوباره آرستید با حمایت مردمی توانست در سال 2000 دوباره بر سر کار بیاید. اما کودتای سال 2004 که با اردوکشی و ایجاد خشونت هائیتی را به بی ثباتی کشاند، باعث شد تا بهانه برای آمریکا برای خارج کردن آرستید از قدرت ایجاد شود.

1991

هائیتی

48

اعمال محاصره علیه حکومت نظامی؛ سه سال بعد از کودتا سربازان رئیس جمهور آریستید را دوباره به دفترش بازگرداندند.

1994

هائیتی

49

دولت ریگان در پی به کارگیری «دکترین ریگان» برای کمک به جنبش‌های مقاومت ضد شوروی دست به حمایت از جبهه آزادی ملی خلق در کشور کامبوج زد و سرانجام در سال 1995 رژیم کمونیستی کامبوج را از قدرت ساقط کرد.

1995

کامبوج

50

 

1996

اوگاندا

51

در سال 1997 «دیاگو موریلو- بجارانو» و همدستانش پس از دخالت نظامی آمریکا برای سرنگونی «پابلو اسکوبر» بر روی کار آمد. اگر چه بهانه آمریکا برای دخالت نظامی علیه اسکوبر مبارزه علیه مواد مخدر بود اما در عوض این کشور از گروهی در کلمبیا حمایت کرد که طی ده سال بعد مسئول 75% از قتل‌های وحشیانه مردم کلمبیا بود.

1997

کلمبیا

52

در سال 1999، در جریان کودتای نظامی «پرویز مشرف» در پاکستان، حمایت‌ها و نقش آمریکا در حذف تحریم اقتصادی علیه پاکستان کاملاً محسوس بود.

1999

پاکستان

53

در آوریل 2002 کابینه بوش انجام کودتا را در ونزوئلا بر علیه (هوگو چاوز) رئیس جمهور این کشور صادر کرد. بعد از 2 ماه اعتصابات سراسری مردم در طرفداری از هوگو چاوز و محکوم شدن کودتا از طرف 19 کشور امریکای لاتین، کودتا با شکست مواجه شد و چاوز به قدرت بازگشت. امریکا عقب نشینی کرد، ولی به کمک‌های مالی خود به مخالفان چاوز به رهبری (پدرو کارمونا) یکی از کارتل های نفتی، ادامه داد. و خواستار رفراندم برای تائید و یا نفی چاوز شد. (این رفراندم در 15 اوت 2004 برگزار شد و 58% مردم دوباره چاوز را تائید کردند.)

2002

ونزوئلا

54

در نوامبر 2003، امریکا با حمایت خود، (انقلاب نارنجی) را در گرجستان به پیروزی رساند و دولت «شواردنادزه» را سرنگون کرد و از «ساکاشویلی» حمایت کرد.

2003

گرجستان

55

 

2004

هائیتی

56

واشنگتن در اوکراین هم از زمان استقلال این کشور در سال 1991 برای حکومت احزاب و کاندیداهای طرفدار غرب تلاش کرد و نقطه اوج آن «انقلاب نارنجی» سال 2004 بود.

2005

اوکراین

57

در می 2005، ایالات متحده در ادامه پروسه مداخلات آشکار خود، ناآرامی‌هایی را در ایالت (اندیجان) ازبکستان ایجاد کرد تا دولت این کشور را نیز همانند نمونه‌های قبلی سرنگون کند، اما با برخورد نظامی شدید دولت با ناآرامی‌ها و کشته شدن بیش از هزار نفر از مردم بیگناه، امریکا در این براندازی ناموفق شد.

2005

ازبکستان

58

در مارس 2005 و در ادامه انقلاب اوکراین، آمریکا در قرقیزستان نیز انقلاب رنگین ایجاد کرد و دولت این کشور را نیز سرنگون کرد.

2005

قرقیزستان

59

کودتای سال 2009 در هندوراس جدای از ابعاد سیاسی آن تلفات جانی فراوانی را به این کشور وارد کرد که طی آن بسیاری از مخالفان سیاسی، روزنامه نگاران و فعالین اتحادیه‌ها جان خودرا از دست دادند. در زمان وقوع کودتا دولت آمریکا هر گونه دخالت خود را انکار کرد. اما طی اسنادی که در ویکی لیکس افشا شد سفارت آمریکا در هندوراس، دلال اصلی انتقال قدرت دراین کشور بود که مدیریت شرایط پس از کودتا وتشکیل دولتی که منافع آمریکایی‌ها را محقق کند بر عهده داشته است.

2009

هندوراس

60

دو سال بعد از انقلاب سال 2011 مصر و روی کار آمدن دولت مردمی «محمد مرسی» رژیم صهیونیستی و آمریکا که می دیدند با روی کار آمدن عضوی از اعضای اخوان المسلمین منافع شان در منطقه با خطر رو به رو شده است ، از ارتش مصر برای انجام کودتای نظامی حمایت کردند. آمریکا البته در ابتدای امر به نظر می رسید که مخالف این کودتا باشد اما بهبود روابط غرب با مصر بعد از این کودتا و به رسمیت شناختن دولت جدید توسط آمریکا نشان داد این کودتا نیز آمریکایی بوده است .

2013

مصر

61

دولت‌های «ویکتور یوشچنکو» و «یولیا تیموشنکو» هم با حمایت غرب به سرنوشت دولت‌های دیگر تحت حمایت غرب گرفتار و به فساد کشیده شدند و «ویکتور یانوکوویچ» نخست‌وزیر سابق این کشور در سال 2010 به ریاست‌جمهوری انتخاب شد. آمریکا دوباره از تاکتیک‌های سنتی خود استفاده کرد و کودتای سال 2014 را رقم زد.

2014

اوکراین

62


نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:





نویسنده: اسماعیل گشتاسب ׀ تاریخ: چهار شنبه 24 مرداد 1397برچسب:کودتا,یوشچنکو,انقلاب سیاسی, جنبش های مدنی, ائتلاف سیاسی, ׀ موضوع: <-PostCategory-> ׀

CopyRight| 2009 , sarabiz.LoxBlog.Com , All Rights Reserved
Powered By LoxBlog.Com | Template By:
NazTarin.Com